Βιβλιοθήκη

Πολλές φορές το σκοτάδι που κρύβεται μέσα σε ένα άρρωστο μυαλό είναι πολύ πιο τρομακτικό από τα τέρατα που βρίσκονται το βράδυ κάτω από το κρεβάτι μας.

Το βιβλίο του Graham Greene «Ο ανθρώπινος παράγοντας» (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις, σε μετάφραση Αχιλλέα Κυριακίδη) είναι ένα κατασκοπευτικό μυθιστόρημα που διαβάζεται γρήγορα και ταξιδεύει τον αναγνώστη στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, θέτοντας ταυτόχρονα σε πρώτο πλάνο τα ηθικά διλήμματα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι άνθρωποι όταν η δράση τους τους φέρνει αντιμέτωπους με καυτές πολιτικές υποθέσεις, ειδικά σε μια περίοδο πόλωσης και εντάσεων.

Διαβάζοντας κανείς τον τίτλο αναρωτιέται, γιατί να ασχοληθεί ένας νέος συγγραφέας με τη σχέση πατέρα-γιου, όταν έχουν ήδη ειπωθεί τόσο πολλά επί του θέματος, τόσο στη λογοτεχνία όσο και στην τέχνη εν γένει. Γιατί αυτή η θεματική επανέρχεται; Γιατί οι λογοτέχνες συνήθως είναι άνδρες και αστοί. Γιατί στη σημερινή κοινωνία η πρόσβαση στην μόρφωση, άρα και στη δυνατότητα να ξεδιπλωθεί κανείς ως συγγραφέας, έχει κριτήρια ταξικά και έμφυλα. Σε αυτήν την κοινωνία όμως αντιστέκεται ευθέως ο Edouard Louis με το συγγραφικό του έργο, ουρλιάζοντας για ό,τι οι κανόνες αισθητικής θέλουν ανείπωτο. Γι’ αυτό και η δική του συμβολή στην λογοτεχνική προσέγγιση της σχέσης πατέρα-γιου είναι μείζονος σημασίας. Γι’ αυτό και το «Ποιος σκότωσε τον πατέρα μου» αποτελεί απαραίτητο κεφάλαιο σε ό,τι θέλουμε να αποκαλούμε σύγχρονη λογοτεχνία.

Το μυθιστόρημα «Οι 7 θάνατοι της Έβελιν Χάρντκαστλ» φέρει την υπογραφή του Stuart Turton και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο σε μετάφραση του Θοδωρή Τσαπακίδη. Πρόκειται για ένα αριστοτεχνικά δομημένο έργο που μας κόβει την ανάσα από τις πρώτες σελίδες, ένα βιβλίο που κέρδισε το λογοτεχνικό βραβείο Costa το 2018.

«Το φθινόπωρο» του Luca Ricci είναι ένα όμορφο, θλιβερό ανάγνωσμα που ισορροπεί ανάμεσα στο ρεαλισμό και το σουρεαλισμό, που μας θυμίζει ότι μερικές φορές οι ερωτικές χίμαιρες λήγουν άδοξα και γνωρίζουν την πτώση σαν τα φθινοπωρινά φύλλα.

Τα τελευταία χρόνια, αν μη τι άλλο, θα μπορούσαμε να πούμε πως στην Ελλάδα υπάρχει ένα έντονο εκδοτικό ενδιαφέρον για το συγγραφικό έργο του σπουδαίου James Baldwin. Με πιο πρόσφατο παράδειγμα αυτό του μυθιστορήματος «Αν η Beale Street μπορούσε να μιλήσει» (Πόλις), αλλά και με άλλα δύο βιβλία του ιδίου, «Το κουαρτέτο του Χάρλεμ» (Πόλις) και «Δεν είμαι ο νέγρος σου» (Πόλις), η εντόπια εκδοτική παραγωγή έφερε στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό έναν πρωτοπόρο συγγραφέα του περασμένου αιώνα, ο οποίος συνδέθηκε -και όχι άδικα- με τα κινήματα διεκδίκησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις ΗΠΑ, χάρη στο ιδιαίτερο ενδιαφέρον που έδειξε για τις ομάδες εκείνες, όπως για παράδειγμα τους Μαύρους, οι οποίες πλήττονταν περισσότερο από τις συστημικές δυνάμεις του ρατσισμού, ή οι εμπειρίες των οποίων είχαν περιθωριοποιηθεί και δεν γίνονταν αναγνωρίσιμες και σεβαστές.

Το βιβλίο «Το αλάτι της ζωής» φέρει την υπογραφή της φημισμένης ανθρωπολόγου Françoise Héritier και κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κέλευθος, σε μετάφραση της Έφης Κορομηλά. Το 2012 τιμήθηκε με το βραβείο του πιο αισιόδοξου βιβλίου της χρονιάς στη Γαλλία.

Αν ρωτούσατε τους περισσότερους που είναι το Νόκεμστιφ του Οχάιο ή το Κολ Κρικ της Δυτικής Βιρτζίνια, δεν θα ήξεραν ούτε που πέφτουν στο χάρτη. Σας εγγυώμαι, όμως, ότι υπάρχουν. Το πώς και γιατί διασταυρώθηκαν οι δρόμοι τόσων ανθρώπων από εκείνα τα δύο μέρη, θα το μάθετε μόνο αν ακολουθήσετε την ιστορία του Άρβιν Γιουτζίν Ράσελ, ενός νεαρού αγοριού που μεγάλωσε παρακολουθώντας τον πατέρα του, να θυσιάζει ανθρώπους και ζώα προκειμένου να σώσει την καρκινοπαθή μητέρα του από τον θάνατο και εξελίχθηκε σε έναν βίαιο ενήλικα με έναν πολύ προσωπικό κώδικα ηθικής.

Προσωπικό, εξομολογητικό, βαθιά φιλοσοφημένο, το «Ορδέσα» του Ισπανού Manuel Vilas (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος, σε μετάφραση του Αχιλλέα Κυριακίδη) αποτελεί ένα υβριδικό αφήγημα που συνδυάζει την πεζογραφία με έναν πιο ποιητικό και αποσπασματικό τρόπο γραφής, και προσπαθεί να καταδυθεί στις πιο προσωπικές μνήμες του αφηγητή και να δώσει σάρκα και οστά στα βιώματά του και στο παρελθόν του.

Ένας πατέρας που ακολουθεί κάθε βράδυ την ίδια διαδρομή για να ανακαλύψει τι συνέβη στην κόρη του που εξαφανίστηκε. Μια έφηβη κοπέλα που μετακομίζει στην ίδια πόλη. Κι ένας ασημένιος δρόμος που ενώνει αναπάντεχα τις πορείες τους.