Scroll Top

Άλλαι Τέχναι

Burning, του Chang-dong Lee

feature_img__burning-tou-chang-dong-lee
«Πέρασαν χρόνια και κατάλαβα τι φταίει, που όλοι δειλιάζουμε μπροστά στην ομορφιά» γράφει σ’ ένα από τα πιο θαυμαστά κομμάτια της δισκογραφίας του ο Γιάννης Αγγελάκας. Και το εμβληματικό κινηματογραφικό κομψοτέχνημα που συνέθεσε ο ευφυής Κορεάτης Chang-dong Lee και για το οποίο θα μιλήσουμε σήμερα, αποτελεί την καλύτερη δυνατή οπτικοποίηση του ανθρωπιστικού βάθους μιας τέτοιας διατύπωσης. Προερχόμενη στην πραγματικότητα από ένα ολιγόλογο διήγημα του Ιάπωνα θρύλου (σύγχρονου hype) Χαρούκι Μουρακάμι, η εν λόγω φεστιβαλικών προδιαγραφών ταινία έρχεται ύστερα από μια οχτάχρονη απουσία του δημιουργού και κλέβει την παράσταση αυτών των ημερών έχοντας ήδη συναρπάσει κοινό και κριτικούς στο φετινό Φεστιβάλ των Καννών.

Το “Burning” είναι μια δωρική μα ταυτόχρονα αδυσώπητη πραγματεία για το ανεξάντλητο βάθος και την περιπλοκότητα των ανθρώπινων σχέσεων. Μια εμβριθής σπουδή πάνω στη μοναξιά, την αλληλοκατανόηση και το δυσερμήνευτο ταξίδι που καλούμε ζωή. Όταν δύο παλαιοί συμμαθητές, που ο καθένας αναζητάει αγωνιωδώς μέσα στην αβάσταχτη καθημερινότητα την ουσία του εαυτού του, μπλέξουν σε μια περιπέτεια με χαρακτηριστικά ερωτικού τριγώνου, θα ξεδιπλωθούν μπροστά στα μάτια τους με μια αφοπλιστική δυναμική τα αληθινά σκοτάδια και μυστήρια της ζωής. Αυτά τα σκοτάδια είναι που δίνουν και στην ταινία την κλιμακούμενη έντασή της κι οδηγούν εν τέλει σ’ ένα απαράμιλλης ομορφιάς φινάλε.

Είναι το δίχως άλλο μια ταινία ποιητική. Κομψή και λιτή στη σκηνοθετική της σύλληψη μα εντυπωσιακά πυκνή στα νοήματά της. Κι αυτό το καταλαβαίνει αμέσως ο υποψιασμένος θεατής. Προφανέστατα πρόκειται για ένα φιλμ ταξικά φορτισμένο που ακολουθεί –ή αναζητεί καλύτερα- ορισμένες κοινωνικές αξίες, όπως τουλάχιστον τις αντιλαμβάνεται ο δημιουργός του. Βλέπουμε στην ουσία να ξετυλίγεται ένα βραδυφλεγές κοινωνικό δράμα, αργόσυρτο στην πλοκή του, που βαδίζει με προσοχή πάνω σε ορισμένα, οικουμενικά σχεδόν, αξιακά και ηθικά αρχέτυπα όπως ο έρωτας, ο φθόνος, η αυθορμητικότητα κι ο εγωισμός. Αξίες που σμιλεύουν τον χαρακτήρα του ανθρώπου και παρεμβαίνουν σε όλες τις διαδικασίες της κοινωνικοποίησης, μέχρι να φτάσει η οριακή εκείνη στιγμή που τα πάντα τίθονται εν αμφιβόλω και αμφισβητείς την ίδια σου τη ζωή και τα πιστεύω. Αυτό ακριβώς καταφέρνει η ταινία του Chang-dong Lee. Να ψηλαφίσει ακροθιγώς το μέγα μυστήριο του ενός σε σχέση με τους άλλους.

Ο σκηνοθέτης, ταυτόχρονα με την έμφυτη καλλιτεχνική του διορατικότητα, αξιοποιεί στο έπακρο τις εγκυκλοπαιδικές του γνώσεις προκειμένου να υλοποιήσει το δημιουργικό σχέδιο του φιλμ. Το ευρύτατο κινηματογραφικό κάδρο που μεταχειρίζεται με ασύλληπτη οξυδέρκεια ο Κορεάτης, δίνει μεγάλο βάρος στην οριζόντια σύνθεση των πλάνων, μαγνητίζοντας έτσι την περιέργεια κι επιτρέποντας στον θεατή να ταυτιστεί βαθιά με τα πρόσωπα του δράματος. Ταυτόχρονα η κάμερα κινείται με την υπομονή και την ευλαβική προσήλωση που απαιτούν οι περιστάσεις της ταινίας, ενώ οι οριζόντιες γωνίες λήψης και το ευρύτατο βάθος του κινηματογραφικού πεδίου που κατά κανόνα επιλέγεται, μας φέρνουν ρεαλιστικά αντιμέτωπους με την υπόθεση. Σχεδόν σαν να βρισκόμασταν εκεί. Σ’ όλα αυτά πρέπει να προστεθεί ασφαλώς κι η συμβολή του χαρισματικού διευθυντή φωτογραφίας Kyung-pyo Hong που κατασκεύασε με αριστοτεχνική διεισδυτικότητα κι ικανότητα τα κάδρα και τις συνθέσεις του φωτός, καθώς και η εκπληκτική μουσική που ντύνει την ταινία σε επιμέλεια του διάσημου Kορεάτη Mowg. Χαρακτηριστική των τεχνικών αυτών προτερημάτων της ταινίας είναι η σκηνή του γυμνόστηθου χορού της Jong-seo Jun πάνω σε μια στιγμή έξαρσης παρορμητισμού και διαχυτικότητας. Η κάμερα γλύφει σχεδόν τις καμπύλες του σώματός της· χορεύει μαζί της και διαλύεται ολοκληρωτικά μέσα στις ακροβασίες του φωτός με το σκοτάδι.

Αρνητικά δύσκολα θα βρει κανείς. Αυτό που θα σημείωνε ίσως κάποιος είναι πως η υπόθεση του έργου είναι ολίγον υπέρ του δέοντος ατμοσφαιρική και αναλύεται μάλλον σε μη ρεαλιστικούς συναισθηματισμούς. Αλλά τι σημαίνει στ’ αλήθεια αυτό; Υπάρχει μη ρεαλιστικός κι ανεδαφικός συναισθηματισμός στον κινηματογράφο; Θα έλεγα με έμφαση «όχι». Κάθε ταινία είναι ένα πρωτότυπο και θαυμαστό οδοιπορικό στον καταποντιστικό κόσμο των άκρατων συναισθημάτων. Κι έχεις δυστυχώς μόνο μερικά λεπτά της ώρας για να το χαρείς. Αυτό θα σας πρότεινα και γι’ αυτό το μοναδικό αριστούργημα. Να το δείτε «εγκεφαλικά» όπως θα το ήθελε κι ο σκηνοθέτης, και να το χαρείτε σαν ένα ειλικρινές κι άδολο ταξίδι πάνω από τις φωτιές της ίδιας της ζωής μας. Είναι άλλωστε ένα καταιγιστικό «παιχνίδι με τη φωτιά».

Ελπίζω να έχετε μια αξέχαστη προβολή.

Burning, του Chang-dong Lee
Μεταφρασμένος Τίτλος: Παιχνίδι με τη φωτιά
Είδος: Δράμα, Μυστήριο
Διάρκεια: 148’
Βαθμολογία: 8/10

1
Μοιράσου το