William Eggleston: Ο «πατέρας» της έγχρωμης φωτογραφίας
Γεννημένος στο Memphis της Αμερικής το 1939, ο William Eggleston ξεκίνησε ήδη από την παιδική του ηλικία να τραβάει φωτογραφίες, χρησιμοποιώντας τη Leica IIIa του παππού του. Η αφοσίωσή του όμως στην τέχνη της φωτογραφίας ήρθε αργότερα, τη δεκαετία του 60', όταν ήταν ακόμα φοιτητής και έτυχε να πέσει στα χέρια του το βιβλίο της Magnum. Το έργο του κορυφαίου φωτογράφου Henri Cartier-Bresson, το οποίο κοσμούσε το θρυλικό βιβλίο, στάθηκε η αφορμή ώστε να ασχοληθεί με την καλλιτεχνική φωτογραφία επαγγελματικά.
Με μια Leica και ένα σταθερό 50mm φακό (ενίοτε και με μηχανές μεσαίου φορμά), ο Eggleston ξεκίνησε αρχικά να φωτογραφίζει με ασπρόμαυρα φιλμάκια. Σύντομα όμως προτίμησε να βγάλει έγχρωμες εικόνες, γεγονός που αποτέλεσε μεγάλο πρόβλημα για τον ίδιο και τη δουλειά του. Πειραματίστηκε με διάφορες τεχνικές εμφάνισης φιλμ αλλά οι φωτογραφίες του δεν είχαν το χρωματικό αποτέλεσμα που ο ίδιος επιθυμούσε.
Η τεχνική που κατάφερε τελικά να του δώσει το εντυπωσιακό χρωματικό αποτέλεσμα που ήθελε ήταν η επίπονη και χρονοβόρα dye-transfer. Με τη μέθοδο αυτή, ο Eggleston κατάφερε να εμφανίζει εικόνες με πλούσιο κορεσμό χρωμάτων και τονικότητας.
Οι επιρροές του από τον Paul Klee και τον Wassily Kandinsky γίνονται έντονα αντιληπτές, αφού στις εικόνες του μπορεί να διακρίνει κανείς τις διαφορετικές στρώσεις χρωμάτων, τις γωνίες αλλά και τις γραμμές με τις οποίες του αρέσει να δουλεύει.
Το έργο του William Eggleston χαρακτηρίζεται από την απλότητα που κυριαρχεί μιας και τα θέματα των κάδρων του είναι αντικείμενα και καταστάσεις της καθημερινότητας. Κλιματιστικά, άδεια κουτάκια από Coca-Cola, καλώδια τροφοδοσίας, πινακίδες vintage αυτοκινήτων, παρκόμετρα, στύλοι της ΔΕΗ, εργοτάξια, βενζινάδικα και fast-foodάδικα απεικονίζονται συνήθως στις δουλειές του.
Το ανθρώπινο στοιχείο δεν φαίνεται να απουσιάζει από το έργο του. Αυθόρμητα παιδιά, ξέγνοιαστοι έφηβοι, γυναίκες με ρετρό ενδυμασίες, άνδρες με 70’s κουρέματα, στιλάτες γιαγιάδες και σοφιστικέ παππούδες κάνουν αισθητή την παρουσία τους στις φωτογραφίες του.
Παρά την κοινότυπη θεματολογία του στην φωτογραφία, ο William Eggleston μόνο συνηθισμένος καλλιτέχνης δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, μιας και το έργο του είναι αρκετά ιδιόρρυθμο και έντονα αμφιλεγόμενο. Για κάποιους ο Eggleston μπορεί να θεωρείται "master" της φωτογραφίας και οι εικόνες του εξαίρετες με άρτιο καδράρισμα και έξοχη χρήση του χρώματος καθώς και των συνθέσεων που δημιουργεί. Για κάποιους άλλους πάλι μπορεί να θεωρείται απλά πεζός και οι φωτογραφίες του βαρετές… άνευ βάθους και ουσίας.
Σίγουρα η θεματολογία του έρχεται σε δεύτερη μοίρα, αφού και ο ίδιος έχει δηλώσει πως δεν τον ενδιαφέρει οι εικόνες του να έχουν κάποιο συγκεκριμένο νόημα ή κάποια σημασία γιατί «μια εικόνα είναι ό,τι είναι… δεν θα είχε κανένα νόημα να τις εξηγήσω. Είναι σα να τις μειώνω».
Όσο βαρετά και ασήμαντα κι αν φαντάζουν στα μάτια σου αυτά που φωτογραφίζει ο ιδιόρρυθμος κύριος Eggleston, αν προσπαθήσεις να απαγκιστρωθείς από το θέμα της κάθε εικόνας του και να επικεντρωθείς στα χρώματα, τις γραμμές και τα σχήματα με τα οποία συνθέτει το κάθε σκηνικό, τότε θα μπορέσεις να αφουγκραστείς την τέχνη του, η οποία είναι πραγματικά μεγάλη.
Το όνομα του Eggleston συνδέεται με την πρώτη καλλιτεχνική έκθεση έγχρωμης φωτογραφίας που πραγματοποιήθηκε ποτέ, στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης το 1976. Η έκθεση αυτή έλαβε μικτές κριτικές με τις αρνητικές να υπερισχύουν. Σχεδόν 40 χρόνια μετά, μπορεί να ειπωθεί, ότι η έκθεση αυτή υπήρξε καταλυτική για την ιστορία της φωτογραφίας κι αυτό γιατί σηματοδότησε την έναρξη μιας καινούργιας εποχής στην καλλιτεχνική φωτογραφία, τη φωτογραφία μόδας, κινηματογράφου, διαφήμισης κτλ. Το ασπρόμαυρο που μέχρι τότε επικρατούσε και θεωρούνταν «καλλιτεχνικό» παρέδωσε τα σκήπτρα του στο έγχρωμο. Και όλα αυτά χάρη στην ιδιορρυθμία του κυρίου Eggleston.
Ο William Eggleston μας έδειξε ότι δεν έχει σημασία το χρώμα, όποιο και αν είναι αυτό, και ότι μία έγχρωμη φωτογραφία μπορεί να είναι εξίσου καλή, ίσως και καλύτερη, από μία ασπρόμαυρη. Το νόημα και το μήνυμα που μπορεί να κουβαλάει μια εικόνα είναι επίσης άνευ σημασίας. Γιατί πολύ απλά, κάποιες φορές, το μόνο που μετράει είναι να μπορούμε να εκτιμούμε ένα έργο για αυτό που είναι και όχι για αυτό που μπορεί να κρύβεται πίσω από το προφανές.
Με λίγα λόγια, ο William Eggleston κατάφερε να αναδείξει την έγχρωμη φωτογραφία σε μορφή τέχνης, ικανής να εκτίθεται σε αίθουσες και γκαλερί, την εποχή που η ασπρόμαυρη εικόνα μονοπωλούσε το ενδιαφέρον.
Είτε τον λατρέψεις, είτε τον μισήσεις, ένα είναι το σίγουρο. Ο William Eggleston άλλαξε τον τρόπο που βλέπεις τον κόσμο. Χωρίς αυτόν, ίσως να τον «έβλεπες» ακόμα ασπρόμαυρο. Γι' αυτό, το λιγότερο που έχεις να κάνεις είναι να τον εκτιμήσεις.
Content Sources
- http://fadedandblurred.com/spotlight/william-eggleston/
- http://www.qagoma.qld.gov.au/collection/contemporary_international_art/william_eggleston
- http://artblart.com/2010/05/18/exhibition-william-eggleston-democratic-camera-photographs-and-video-1961-2008-at-the-art-institute-of-chicago/
- http://www.nietzschecircle.com/Eggleston_Hyp_May_10.pdf
Photo Sources
- http://www.cheimread.com/artists/william-eggleston/?view=selected
- http://www.artnet.com/artists/william-eggleston/
- http://www.hengesbach-gallery.com/sites/artists/eggleston.html
- http://www.aperture.org/exposures/?tag=william-eggleston
- http://artsbeat.blogs.nytimes.com/2009/03/27/that-eggleston-photograph/
- http://2photo.org/rapallo-fotografia-contemporanea/
- http://artblart.com/2010/05/18/exhibition-william-eggleston-democratic-camera-photographs-and-video-1961-2008-at-the-art-institute-of-chicago/
- http://pdnphotooftheday.com/2010/11/7155
- http://www.masters-of-photography.com/E/eggleston/eggleston_woman_on_swing_full.html
- http://arealbarnburner.blogspot.gr/2011/02/william-eggleston-best.html
- http://vision.xitek.com/gallery/201204/26-86726_2.html
- http://gottakeepmovin.tumblr.com/
- http://pleasurephoto.wordpress.com/2012/09/22/chrome-william-eggleston-3/
- http://imnotapersoninthisdreamimaplace.blogspot.gr/2012/06/william-eggleston-self-portrait.html
- http://www.siobhanbyrnephotography.com/william-eggleston
