Scroll Top

Λόγος + Τέχνη

Το punk rock και μία πόλη στις φλόγες

feature_img__to-punk-rock-kai-mia-poli-stis-floges
Ήρθε, λοιπόν, το πλήρωμα του χρόνου και ο καιρός να παραδεχτώ ότι έσφαλα με το βιβλίο του Garth Risk Hallberg. Πρόκειται για το εκδοτικό φαινόμενο του 2016 και για ένα βιβλίο που μίσησα βαθύτατα στην πρώτη μου ενθουσιώδη απόπειρα να το διαβάσω. Η ανυπομονησία μου να το πιάσω στα χέρια μου μετατράπηκε, μέσα στην πρώτη ώρα ανάγνωσης, σε επίπονη, ψυχολογικά και σωματικά, απογοήτευση. Ψυχολογικά, γιατί ένιωθα πως δεν ανταποκρινόταν στις προσδοκίες μου και σωματικά, γιατί μιλάμε για ένα «μαμούθ» 1024 σελίδων, για όνομα του Θεού… Το παράτησα, το έκραξα και το παράχωσα στη βιβλιοθήκη μου για κάμποσο καιρό μέχρι που η μαγεία των βιβλίων ψέλλισε μερικά ασυνάρτητα ξόρκια και η «Πόλη στις φλόγες» ξαναβρέθηκε στα χέρια μου. Ζήτησα συγγνώμη για το σφάλμα μου από τον Hallberg και αφέθηκα στο βιβλίο-τούβλο.

Ο Hallberg ανήκει στην κατηγορία των συγγραφέων που κυνηγούν, καθώς φαίνεται, το Μεγάλο Αμερικανικό Μυθιστόρημα (Great American Novel για το οποίο μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα εδώ, το οποίο αφορά στα μεγάλα λογοτεχνικά έργα τα οποία καθιερώνονται ως εξαίσια δείγματα της αμερικανικής κουλτούρας σε ολιστικό επίπεδο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν ιερά τέρατα της αμερικανικής λογοτεχνίας, όπως ο David Foster Wallace, o Don DeLillo, ο Thomas Pynchon. Δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι η γραφή του «Πόλη στις φλόγες» εξυψώνει το βιβλίο στο βάθρο των μεγάλων αμερικανικών μυθιστορημάτων, αλλά αποτελεί αδιαμφισβήτητα την υπόσχεση ότι μία μέρα θα διαβάσουμε ένα έπος από τον Hallberg. Άλλωστε, το αστρονομικό ποσό των 2 εκατομμυρίων δολαρίων που δόθηκε στον Hallberg ως προκαταβολή για το βιβλίο δεν αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης για το ότι πρόκειται για έναν συγγραφέα «λογοτεχνικό φαινόμενο».

Η γοητεία, καθώς και η επιτυχία του βιβλίου, οφείλεται στην μπαρουτιασμένη πλοκή του, η οποία εστιάζει σε μία Νέα Υόρκη που σιγοβράζει κατά τη δεκαετία των 70s: ετερόκλιτοι ήρωες, απροσάρμοστοι νέοι, οι οποίοι ανακαλύπτουν τη νεοϋορκέζικη punk rock μουσική, τα ναρκωτικά τα οποία πλήττουν κάθε γωνιά της πόλης, το κοινωνικοπολιτικό σκηνικό που μυρίζει δυναμίτη και μία γενικότερη περιρρέουσα decadence στη σκληροτράχηλη Νέα Υόρκη του 1977. 

Η καταπληκτική καταγραφή της μουσικής σκηνής του ’70 στην Αμερική είναι ένα ακόμα στοιχείο που προσδίδει μυστήριο και γοητεία στο βιβλίο. Όταν το punk rock κάνει την εμφάνισή του στην Αμερική μεταξύ 1974-1976, η ήδη τεταμένη πολιτική και κοινωνική ατμόσφαιρα των πόλεων αρχίζει να βρίσκει διεξόδους μέσα από δαιμονισμένους στίχους καλλιτεχνών όπως των Television (με στίχους των οποίων ξεκινά το μυθιστόρημα του Hallberg), Patti Smith, Lou Reed, Ramones, Blondie, The Heartbreakers κ.α. Ονόματα τα οποία άλλαξαν τον αέρα της Νέας Υόρκης και του υπόλοιπου κόσμου περνώντας από το ιστορικό stage CBGB (το οποίο σημαίνει “Country, BlueGrass and Blues”), το ορόσημο της punk rock σκηνής. Ο συγγραφέας καταφέρνει να μας παραδώσει στα χέρια την ατμόσφαιρα και το ανεξίτηλο αποτύπωμα μιας ολόκληρης γενιάς η οποία διαμόρφωσε το μετέπειτα σκηνικό της μουσικής βιομηχανίας και συγχρόνως την κοινωνική ταυτότητα ενός ολόκληρου έθνους. 

Μερικά από τα κομμάτια τα οποία φιγουράρουν ως αναφορές στις σελίδες του «Πόλη στις φλόγες» και μας συντροφεύουν κατά την ανάγνωση αυτού του τεράστιου βιβλίου είναι το “Marquee Moon” των Television, το “Romance in the Dark” από Lil Green και το “Kimberly” της Patti Smith. Ο ίδιος ο Hallberg δηλώνει πως γνώρισε τo punk rock μέσα από το τοπικό δισκάδικο στο Greenville της Β. Καρολίνα και υπήρξε φανατικός θαυμαστής του κινήματος των beatniks, κάτι που γίνεται εμφανές και μέσα από τη γραφή του.

Κατά την διάρκεια της ανάγνωσης του «Πόλη στις φλόγες», δεν γίνεται να μη διακρίνεις τη «φωνή» του Don DeLillo να σιγοψυθιρίζει, αφού και ο ίδιος ο Hallberg δεν έχει αποκρύψει το γεγονός πως τον θαυμάζει απεριόριστα και πως κάποτε τα βιβλία του θα ήθελε να έχουν την ίδια απήχηση. Ελπίζουμε η ευχή του να πραγματοποιηθεί, αν και, προσωπικά, εξακολουθώ να πιστεύω πως η «Πόλη στις φλόγες» θα έπρεπε να είναι αρκετά μικρότερη σε έκταση, όχι επειδή ένα βιβλίο 1000 σελίδων δεν μπορεί να είναι θαυμάσιο, αλλά επειδή το συγκεκριμένο βιβλίο θα διατηρούσε την ομορφιά του και σε μικρότερη έκταση. Πρόκειται όμως για το ντεμπούτο του συγγραφέα και το αν ήρθε για να μείνει θα το δείξει το συγγραφικό του μέλλον. Σ’ αυτό το σημείο να αναφέρουμε ότι η μετάφραση του Γιώργου Κυριαζή, μεταφραστή του Thomas Pynchon, προσδίδει ακόμα μεγαλύτερη αξία και μας προσφέρει ακόμα ένα κίνητρο για να φτάσουμε στη 1024η σελίδα του βιβλίου.

Πόλη στις φλόγες, του Garth Risk Hallberg
Μετάφραση: Γιώργος Κυριαζής
Εκδόσεις Κέδρος, 2015
σελ. 1040

1
Μοιράσου το