Χρόνια πολλά κ. Pynchon
Παρακάτω, είναι μια λίστα με όλα όσα ξέρουμε για τον Thomas Pynchon, έναν βαθιά επιδραστικό και πολύ αγαπημένο αμερικανό συγγραφέα, που σήμερα έχει γενέθλια:
- Μάλλον τον λένε Thomas Pynchon.
- Μάλλον είναι αμερικανός.
- Είναι μάλλον, μεταξύ άλλων, συγγραφέας.
- Μάλλον έχει γενέθλια σήμερα.
- Μπορεί να είναι και ο J.D. Salinger (του «Φύλακα στη Σίκαλη» μεταξύ άλλων).
Χωρίς υπερβολή, το μυστήριο γύρω από την ταυτότητα και τον άνθρωπο Pynchon έχει τροφοδοτήσει αρκετά τον μύθο γύρω από τον δημιουργό πολλών και σημαντικών βιβλίων. Όχι όμως πως χρειαζόταν κάτι παραπάνω από τους γλωσσικούς του λαβυρίνθους για να θεωρηθεί ένας από τους κορυφαίους σύγχρονους αμερικανούς συγγραφείς, και ένας πρωτοπόρος εκπρόσωπος του μεταμοντερνισμού στη λογοτεχνία.
Οι μόνες φωτογραφίες και τα μόνα ακριβή στοιχεία που έχουμε για τον Thomas Pynchon αφορούν κυρίως στην ζωή του πριν την λογοτεχνική του δουλειά. Γεννήθηκε στο Long Island της Νέας Υόρκης και ήταν ένας εξαιρετικός μαθητής, ενώ αργότερα σπούδασε στο Cornell University Φυσική και Μηχανική. Κάπου εκεί όμως, η φιγούρα και η μορφή του Thomas εξαφανίζεται από την δημοσιότητα, και τη θέση της παίρνει η αναγραφή του ονόματός του σε μια σειρά από βιβλία-φαινόμενα:
Το 1963 θα κυκλοφορήσει το “V.” και θα βραβευτεί με το Εθνικό Βραβείο βιβλίου. Θα ακολουθήσουν οι περιπέτειες της Οιδίπας Μαας με το “Crying of Lot 49” (επανακυκλοφόρησε πρόσφατα, σε εκπληκτική μετάφραση και πολύ κατατοπιστικές σημειώσεις του Δημήτρη Δημηρούλη από τις εκδ. Gutenberg με ελληνικό τίτλο «Η συλλογή των 49 στο σφυρί»).
To “Gravity’s Rainbow” («Ουράνιο τόξο της Βαρύτητας», εκδ. Ύψιλον) θα τον καθιερώσει γνωρίζοντας μεγάλη επιτυχία, και θα στρέψει πάνω του μεγάλο ενδιαφέρον κοινού και κριτικών. Κάπου εκεί, η αποστασιοποίησή του από τα media θα οδηγήσει σε πολλές θεωρίες συνωμοσίας και ακόμα περισσότερες εικασίες για το ποιόν του.
Όταν κυκλοφόρησε η φήμη πως είναι μάλλον ψευδώνυμο του Salinger (ή αντιστρόφως), ο Pynchon έστειλε μια λιτή επιστολή: “Not bad. Keep trying”.
Από το “Gravity’s Rainbow” μέχρι το τέταρτο βιβλίο του, το Vineland, θα μεσολαβήσουν σχεδόν δυο δεκαετίες. Το Vineland θα τύχει μουδιασμένης αποδοχής, αλλά γρήγορα η «φόρμα» του Pynchon θα επιστρέψει με το “Mason and Dixon” μέχρι και το σχετικά πρόσφατο “Inherent Vice” («Έμφυτο Ελάττωμα»). Το τελευταίο, θα γίνει και ταινία από τον Paul Thomas Anderson, που παρά τις πολλές αρετές της, απέδειξε την τεράστια δυσκολία κινηματογράφισης του περίπλοκου και λαβυρινθώδους έργου του Pynchon:
Τα βιβλία του Pynchon έχουν χαρακτηριστεί πως φέρουν μαθηματικά μελετημένη πρόζα και πολύ υψηλά γλωσσικά ρίσκα. Πράγματι, οι λεκτικές του ακροβασίες βρίθουν από λογοπαίγνια, αναφορές, «κλεισίματα του ματιού», σπαρταριστά επεισόδια και πολύ εκλεπτυσμένους μηχανισμούς που παραπέμπουν στο επιστημονικό του υπόβαθρο. Όπως σημειώνει και ο Δ. Δημηρούλης, η μετάφραση του έργου του είναι μια εξαιρετική πρόκληση. Διόλου τυχαία, στα περισσότερα των βιβλίων του οι υποσημειώσεις είναι πολλές φορές αναγκαίες για να μπορέσουν οι αναγνώστες να «πιάσουν» τα δεκάδες λογοπαίγνια και τις αναφορές του.
Όμως η καταβύθιση στον πιντσονικό έργο είναι μια συναρπαστική εμπειρία, που άπαξ και σε «γαντζώσει» δύσκολα ξεμπλέκεις.
Βιβλιογραφία:
- V. (Ελ. Έκδ., 1963/ Χατζηνικολή, 2007)
- Η συλλογή των 49 στο σφυρί (The Crying of Lot 49) (Ελ. Έκδ., 1966/ Ύψιλον, 1986/ Gutenberg, 2017)
- Το ουράνιο τόξο της βαρύτητας (Gravity's Rainbow) ( Ελ. Έκδ., 1973/ Χατζηνικολή, 2000)
- Βραδείας καύσεως (Slow Learner), Συλλογή διηγημάτων, (Ελ. Έκδ., 1984/ Χατζηνικολή, 2000)
- Vineland (Ελ. Έκδ., 1990/ Χατζηνικολή, 1997)
- Mason and Dixon (Ελ. Έκδ., 1997/ Χατζηνικολή, 2003)
- Ενάντια στη μέρα (Against the day) (Ελ. Έκδ., 2006/ Καστανιώτης, 2009)
- Έμφυτο ελάττωμα (Inherent Vice) (Ελ. Έκδ., 2009/ Καστανιώτης, 2011)
- Υπεραιχμή (Bleeding Edge) (Ελ. Εκδ., 2013/ Ψυχογιός, 2014)
