Tout en haut du monde, του Rémi Chayé
Δέκα χρόνια ο Rémi Chayé ασχολιόταν με το παρόν πόνημα. Με ελάχιστο μπάτζετ και περίσσεια υπομονή, πέτυχε τελικά να δημιουργήσει ένα χειροποίητο animation που σε ταξιδεύει πίσω στη χιονισμένη Ρωσία του 19ου αιώνα. Εκεί, η έφηβη αριστοκράτισσα Σάσα, αγανακτισμένη από τον καθωσπρεπισμό του κύκλου της, το σκάει απ’ το σπίτι για να συνεχίσει το εξερευνητικό έργο του παππού της στον Βόρειο Πόλο. Χειροποίητο και δισδιάστατο, το κινούμενο σχέδιο παίζει επιδέξια με τις σκιές, διώχνει κάθε ίχνος περιγράμματος και σφύζει από λυρισμό και μελαγχολία. Με στοιχεία από Tin Tin, από ιαπωνικά animation, αλλά και από κλασσικές ρωσικές προσωπογραφίες, φιλοτεχνείται ένας κόσμος με ξεχωριστή φινέτσα που νοσταλγεί μια άλλη εποχή, μια άλλη τεχνοτροπία, τον δικό του ιστορικό και καλλιτεχνικό «πρόγονο», απ’ τον οποίο το μόνο που μένει είναι μια ζεστή ανάμνηση σε παγωμένους καιρούς.
Παρόλ’ αυτά, η ταινία δεν είναι μόνο εικαστικά δισδιάστατη, αφού και νοηματικά, εκ πρώτης όψεως, φαίνεται κλισέ και κούφια. Πράγματι, το μοτίβο «ενηλικίωση», με μία ανεξάρτητη πιτσιρίκα (συνήθως πλούσια) να φεύγει απ’ το σπίτι και να ακολουθεί τα όνειρά της, είναι πολλάκις ξαναϊδωμένο στο εμπορικό animation, από την «Άριελ» μέχρι την πρόσφατη «Μοάνα», κι από τις μπαρμπιστορίες μέχρι τη λαγουδίσια βερσιόν της μπατσίνας Τζούντι Χοπς στο “Zootopia”. Κουραστικό; «Ούτε καν», απαντά το box office! Κι αυτό επειδή στο συγκεκριμένο είδος, ο δημιουργός δεν πλάθει απλώς την πραγματικότητα, αλλά την ξαναφτιάχνει με τα δικά του συστατικά. Έτσι, η ίδια ιστορία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ξανά και ξανά και να είναι εξίσου ενδιαφέρουσα και διδακτική.
Στην προκειμένη προσέγγιση, το ταξίδι αυτογνωσίας-ετερογνωσίας της ηρωίδας θα μπορούσε να έχει γεννηθεί στο μυαλό του Jack London ή να γεμίζει τις σελίδες ενός Verne. Το σλάπστικ χιούμορ, που λίγο-πολύ επιβιώνει στο κινούμενο σχέδιο, έχει εδώ ελαχιστοποιηθεί, το ταξικό χάσμα και η διάσταση «πολιτισμού» και «αγριότητας» υπαινίσσονται, ενώ το καθηλωτικό μεγαλείο της φύσης δείχνει τα φονικά του νύχια. Παράλληλα, ακούγεται καθαρά η ανατολική παράδοση, με μια απέριττη, εναργή ροή, και με μια αφηγηματική οικονομία που, σε σημεία, καταντά τσιγκουνιά. Αρκετές φορές, μάλιστα, θυμίζει μια προσγειωμένη εκδοχή του “Spirited Away” του Miyazaki. Αυτό μπορεί στην αρχή να ξαφνιάσει δυσάρεστα το κοινό της Disney, όπως και οι τολμηρές μουσικές indie folk επιλογές (!), αλλά γρήγορα θα συνηθίσει τους κώδικες της ταινίας και θα την ακολουθήσει ευχάριστα μέχρι την «κορυφή του κόσμου».
Tout en haut du monde, του Rémi Chayé
Μεταφρασμένος τίτλος: «Στην κορυφή του κόσμου»
Είδος: Animation, Περιπέτεια
