Άλλαι Τέχναι

Η ζωή και το καλλιτεχνικό έργο της Louise Bourgeois είναι στοιχεία έντονα συσχετισμένα που δεν διαχωρίζονται εύκολα και δομούν μία ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ιστορία. Το έργο της είναι έντονα προσωπικό και αντλεί αναφορές και ιδέες από τα βιώματά της, τα οποία μετά ανάγονται στο συνολικό πλαίσιο που επηρεάζει τον θεατή. Ένα μοτίβο που χαρακτηρίζει όσο λίγα το εικαστικό της έργο και εμφανίζεται από τη δεκαετία του ‘40 μέχρι και τον θάνατό της, το 2010, είναι η αράχνη, ζώο που έχει απεικονίσει ποικιλοτρόπως.

H αράχνη στο έργο της έχει ως αφετηρία τις μνήμες από τη μητέρα της, μια γυναίκα στην οποία αναγνώριζε την ευφυΐα, τη μεθοδικότητα και την αφοσίωση ως κύρια χαρακτηριστικά. Είναι αξίες όμοιες με αυτές που μπορεί κάποιος να δει μικροσκοπικά σε αυτό το ζώο, παρότι είναι συνηθέστερα συνυφασμένο με αρνητικά στοιχεία. Η Bourgeois απορρίπτει αυτά τα στοιχεία και εισάγει τη δική της οπτική, αναγνωρίζοντας στην αράχνη τις αρετές και τη δύναμη της γυναίκας και της μητέρας. Επιπλέον, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον ότι πρόκειται για ένα ζώο στο οποίο παρατηρείται έντονος σεξουαλικός διμορφισμός, ο οποίος αναδεικνύει τις θηλυκές αράχνες ως αδιαμφισβήτητα ανώτερες των αρσενικών, ένα ακόμη στοιχείο που υπογραμμίζει τον συσχετισμό ανάμεσα στην αράχνη και τη φεμινιστική οπτική της Bourgeois.

Η προσωπική αφετηρία της θεματικής της Bourgeois επεκτείνεται ποικιλοτρόπως στο πλαίσιο της σύγχρονης τέχνης, καθώς είναι μία εικόνα που έχει εντυπωθεί στο κοινό ως άμεσο ερέθισμα που σχετίζεται με το έργο της. Οι αξίες που πρόβαλε το έργο της ήταν καθοριστικές για την ανάδειξή της σε κυρίαρχη μορφή του φεμινισμού στην τέχνη, όρου που η ίδια δεν υιοθέτησε ποτέ. Σίγουρα, όμως, στοιχεία του κινήματος διαφαίνονται στην ιδεολογία και την καλλιτεχνική πρακτική της Louise Bourgeois.

Εντέλει, πρόκειται για μία εικαστικό που δούλεψε σκληρά και μεθοδικά, σαν αράχνη που χτίζει τον περίτεχνο ιστό της, για να επιτύχει την ανάδειξή της σε ύψιστη μορφή της τέχνης του 20ού αιώνα. Είναι μια σταδιακή πορεία από την αφάνεια στην αποδοχή και τη διεθνή αναγνώρισή της, όταν πια είχε φτάσει τα 60 χρόνια ζωής. Αυτό όμως δεν αποτέλεσε εμπόδιο, αλλά μάλλον συνηγόρησε στην ανάπτυξη ωριμότητας και σοβαρότητας, στοιχεία που κράτησε μέχρι το τέλος της ζωής της το 2010. Ήταν ένας γεμάτος αιώνας ζωής, με αστείρευτη καλλιτεχνική δημιουργικότητα ακόμη και στα ύστερα χρόνια της, κατά τα οποία δεν σταμάτησε ποτέ να δουλεύει.