Scroll Top

Βιβλιοθήκη

Για τις μικρές ώρες… Τζαζ και Μουρακάμι!

feature_img__gia-tis-mikres-ores-tzaz-kai-mourakami
«Ο δίσκος τελειώνει, η αυτόματη κεφαλή σηκώνεται, ο βραχίονας επιστρέφει στη βάση του. Ο μπάρμαν πάει στο πικάπ για να αλλάξει δίσκο. Τον παίρνει με αργές κινήσεις και τον βάζει στη θήκη του. Διαλέγει έναν άλλο, ελέγχει την επιφάνεια στο φως και τον τοποθετεί στο πλατό. Πατάει το κουμπί, η βελόνα κατεβαίνει στις αυλακώσεις. Ήχος ελαφρού γρατσουνίσματος. Ακούγεται το sophisticated lady του Ντιουκ Έλινγκτον. Το νωχελικό σόλο μπάσο κλαρινέτο του Χάρι Κάρνει. Οι άνετες κινήσεις του μπάρμαν προσδίνουν στο χώρο μια ιδιαίτερη ροή του χρόνου».

Δεν είναι ανάγκη να διαβάσεις ξανά ένα βιβλίο του Μουρακάμι της τάξεως των 850 σελίδων, (βλέπε το «Κουρδιστό πουλί»), ή των 500 σελίδων (βλέπε το «Νορβηγικό δάσος»). Αφήνουμε δε ασχολίαστο το εξαιρετικό, αλλά ατελείωτο, «IQ84»…

Για τις μικρές ώρες το μόνο που αρκεί είναι ένα ποτήρι κρασί, λίγη απαλή μουσική και το περιεκτικό μυθιστόρημα (μόλις 229 σελίδες, ρεκόρ!) με τον ομώνυμο τίτλο «Τις μικρές ώρες» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός σε μετάφραση της Μαρίας Αργυράκη. Το βιβλίο αυτό εκτός από περίτρανη απόδειξη ότι ο Μουρακάμι τα καταφέρνει εξίσου καλά πειραματιζόμενος με ένα πιο σύντομης φόρμας κείμενο, αποτελεί ταυτόχρονα και μια μαγική μουσική διαδρομή. Δεν γίνεται να διαβάσεις το βιβλίο αμελώντας να ακούσεις το “Five Spot After Dark” με τον εξαιρετικό τρομπονίστα Curtis Fuller και επ’ αφορμή ολόκληρο τον δίσκο “Blues-Ette” του 1959. Όσο συνεχίζεις την ανάγνωση τόσο βυθίζεσαι στους τζαζ (και όχι μόνο) ήχους. Ακούς το “Sonnymoon For Two” με το εξαιρετικό σαξόφωνο του Sonny Rollins και φυσικά όλον τον δίσκο, “A Night at the Village Vanguard” του 1957. Το απαλό και ατμοσφαιρικό “Sophisticated Lady” του Duke Ellington με τις ξεχωριστές ερμηνείες της Adelaide Hall, της Billie Holiday και της Ella Fitzgerald είναι απλώς το κερασάκι στην τούρτα…

Smoking, drinking, never thinking of tomorrow, nonchalant

Diamonds shining, dancing, dining with some man in a restaurant

Is that all you really want?

No, sophisticated lady,

I know, you miss the love you lost long ago

And when nobody is nigh you cry

Sophisticated lady

You cry

Αλλά όχι, αυτό το άρθρο δεν αφορά αμιγώς τη τζαζ μουσική. Επιστρέφοντας, λοιπόν, στο βιβλίο, συνομιλείς με ανθρώπους της νύχτας και του περιθωρίου, καταγράφεις τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους, όπως αυτά «προκύπτουν» γυμνά, καθαρά, τη νύχτα, τις μικρές ώρες, όταν η ατομική συνείδηση αναδύει τα απωθημένα της καθημερινότητας που βιώνεις στη σύγχρονη μεγαλούπολη. Ταυτίζεσαι είτε με τη Μάρι, που διαβάζει σε εστιατόρια και καφέ, αφήνοντας το χρόνο να κυλάει μακρυά από το σπίτι και τους δικούς της είτε με τον Τακαχάσι, που έχει παρατήσει προσωρινά της σπουδές του, για να επιδοθεί στη μουσική είτε με άλλους δευτερεύοντες ήρωες που εκφράζουν, ωστόσο, μια εκδοχή του εγώ σου: τον Σιρακάγουα που δουλεύει συγκεντρωμένα, τυπικά και μηχανοποιημένα στο γραφείο του, τηρώντας απαρέγκλιτα τις καθημερινές του υποχρεώσεις, ή την Έρι Ασάι, η οποία θέλοντας ενδεχομένως να δραπετεύσει από το lifestyle που της επέβαλε η εμφάνισή της και η επαγγελματική της πορεία, έπεσε σε έναν βαθύ, αναπόδραστο ύπνο, χωρίς διάθεση να ξυπνήσει…

Όλα αυτά τυλίγονται με ένα πέπλο μυστηρίου που περιλαμβάνει τον ξυλοδαρμό μιας πόρνης καθώς και την εμφάνιση ενός μυστήριου άντρα, παρατηρητή που απειλεί, ίσως, την Έρι στον ύπνο της. Εσύ το μόνο που κάνεις είναι να κινηματογραφείς ο ίδιος σκηνές που εκτυλίσσονται ενώπιόν σου και τις οποίες θα κληθείς να ερμηνεύσεις αργότερα, μετά το πέρας της ανάγνωσης.

Τελικά η κάμερα κινείται κυκλικά προς τα εμπρός και μας δείχνει το πρόσωπο του άντρα. Ούτε αυτό μας βοηθάει, όμως, να καταλάβουμε την ταυτότητά του. Αντίθετα, ο γρίφος επιτείνεται, επειδή ολόκληρο το πρόσωπό του καλύπτεται από μια ημιδιαφανή μάσκα. Ίσως δεν θα ‘πρεπε να την ονομάσουμε μάσκα, έτσι που κολλάει πάνω στο δέρμα του, μοιάζει περισσότερο με πλαστική μεμβράνη. Όσο λεπτή κι αν είναι όμως, κάνει μια χαρά τη δουλειά της μασκάς. Αντανακλά το φως σαν απαλό θάμπος, κρύβοντας επιμελώς από κάτω τα χαρακτηριστικά και την έκφρασή του. Μόνο να μαντέψουμε το περίγραμμα του προσώπου του μπορούμε.

Κλείνοντας το βιβλίο καλείσαι να δώσεις τις απαντήσεις στα ερωτήματα που σου τέθηκαν μέσω του κειμένου. Ο Μουρακάμι απαιτεί την ενεργή συμμετοχή σου σε αυτά που διαβάζεις, στο πως τα ερμηνεύεις και τι σημαίνει όλο αυτό το τεράστιο τίποτα που ξεδιπλώνεται ενώπιόν σου. Γιατί στην ουσία, τίποτα δεν συμβαίνει, αλλά θέλει μεγάλη μαεστρία εκ μέρους του συγγραφέα να μπορεί να περιγράψει ένα τίποτα που σημαίνει τόσα πολλά…

…They say into your early life romance came

And in this heart of yours burned a flame

A flame that flickered one day and died away

Then, with disillusion deep in your eyes

You learned that fools in love soon grow wise

The years have changed you, somehow

I see you now…

1
Μοιράσου το