Scroll Top

Λόγος + Τέχνη

Batman: Ο Σκοτεινός Ιππότης ζωντανεύει

feature_img__batman-o-skoteinos-ippotis-zontaneuei
Μέρος δεύτερο μιας αναδρομής των δύο βασικών πόλων του σύμπαντος της DC – και των δύο «παππούδων» των υπερηρώων. Ώρα για την είσοδο του Batman, του τιμωρού που έσπερνε τον φόβο και… σφαίρες (τουλάχιστον στην αρχή της καριέρας του) στις καρδιές των εγκληματιών.

Ίσως να μην είναι τυχαίο το γεγονός πως η πορεία του Superman στην DC υπήρξε παράλληλη με εκείνη ενός από τους πλέον πολυσυζητημένους ήρωες στον χώρο των comics, του Batman, ο οποίος κυκλοφόρησε δια χειρός Bob Kane και Bill Finger το 1939 (Η πρώτη εμφάνιση του Batman έγινε στο περιοδικό Detective Comics #27, DC, 1939. Να αναφερθεί πως παρόλο που ο Finger συνέβαλλε τόσο στην εμφάνιση του ήρωα όσο και στον μύθο του (σημ.: ο ίδιος έγραψε την ιστορία στην οποία αποκαλύπτεται η δολοφονία των γονιών του και η γένεση του μασκοφόρου εκδικητή – βλ. Detective Comics #33, DC, 1939), ο Kane είναι ο μοναδικός που κατέχει έως σήμερα επίσημα τα εύσημα για τη δημιουργία του Batman).

Η ιστορία του μασκοφόρου εκδικητή είναι λίγο πολύ γνωστή: Ο Bruce Wayne, γόνος οικογένειας εκατομμυριούχων, γίνεται σε μικρή ηλικία μάρτυρας στην εν ψυχρώ δολοφονία των γονιών του εν μέσω μιας ληστείας σε ένα σκοτεινό σοκάκι της Gotham City. Το περιστατικό σημαδεύει τον νεαρό Bruce, ο οποίος αποφασίζει να αφιερώσει τη ζωή του πολεμώντας το έγκλημα. Μια βασική διαφορά με τους υπόλοιπους υπερήρωες είναι το γεγονός ότι ο Bruce Wayne δεν διαθέτει κανενός είδους υπερδυνάμεις. Το βασικό όπλο του Wayne έγκειται στον φόβο που προκαλεί η υπερηρωϊκή περσόνα του, ο Batman. Μιμούμενος την μορφή της νυχτερίδας, ο Batman σκορπά τρόμο στον υπόκοσμο του Gotham, τόσο με την μορφή του όσο και με την σκληρότητά του.

Όπως και ο Superman, ο Batman ξεκίνησε επηρεασμένος από την pulp λογοτεχνία· βίαιος, σκληρός και θανάσιμος, ο Batman της δεκαετίας του ’30 δεν δίσταζε να χρησιμοποιεί όπλα εναντίων των αντιπάλων του, τους οποίους συχνά σκότωνε ή σακάτευε. Πέραν όμως της βιαιότητας, ο Batman συμμεριζόταν ένα ακόμα στοιχείο με τον πρώιμο Superman: Όπως ο ήρωας της Metropolis, έτσι και αυτός είχε στο στόχαστρό του ληστές και απατεώνες, στοιχεία του υποκόσμου που ήταν κοντά στην πραγματικότητα. Ο «νεογέννητος» Batman ήταν ένας ήρωας με την ηθική και την αποστολή του οποίου ο καθημερινός αναγνώστης μπορούσε να ταυτιστεί και ίσως σε αυτό να οφειλόταν και η αρχική του επιτυχία. (σημ.: Φυσικά, αυτό μπορούσε να συμβεί επειδή η ιστορία του Batman και τα κίνητρά του, ενώ είχαν εξηγηθεί από νωρίς, δεν είχαν εξεταστεί στο βάθος που τους αναλογούσε. Αυτή η ανάλυση –ή ψυχανάλυση- του χαρακτήρα θα αργήσει πολύ να συμβεί, έως τη δεκαετία του ’80.)

Έχοντας αναφέρει τα παραπάνω, θα προκαλούσε έκπληξη στον οποιοδήποτε ερευνητή η μεγάλη αλλαγή που σημειώθηκε στους δύο ήρωες μόλις μέσα στα επόμενα τρία χρόνια. Πράγματι, ο Batman και ο Superman των τελών της δεκαετίας του ’30 είναι τόσο διαφορετικοί από τους αντίστοιχους της δεκαετίας του ’40, που δυσκολεύεται κανείς να πιστέψει ότι πρόκειται για τους ίδιους χαρακτήρες. Οι αλλαγές που σημειώθηκαν υπήρξαν ουσιαστικά καθολικές και αφορούσαν τρία σημεία· τη βιαιότητα των χαρακτήρων, τη σύσταση των αντιπάλων τους αλλά και τη φύση των περιπετειών τους. Τι οδήγησε όμως σε αυτή τη μεταμόρφωση;

Η εξάλειψη της βίας από τα προαναφερθέντα comics μπορεί να εξηγηθεί με πολύ απλό τρόπο, με τον περίφημο «κανόνα» που έθεσε ο αρχισυντάκτης της DC, Whitney Ellsworth γύρω στο 1940, σύμφωνα με τον οποίο οι υπερήρωες «απαγορεύονταν να σκοτώσουν». Ένας τέτοιος κανόνας, εν μέσω ενός Παγκοσμίου Πολέμου κατά τον οποίο οι στρατιώτες των Συμμάχων γίνονταν ήρωες στο πεδίο της μάχης, μπορεί να φανεί αρκετά παράδοξος.

Τα άλλα δύο στοιχεία μπορούν επίσης να εξηγηθούν απλά αν λάβει κανείς υπόψη την μεταβολή του αναγνωστικού κοινού των δύο ηρώων σε νεώτερες ηλικίες. Είναι φυσικό να περιμένει κανείς ότι τα παιδιά προτιμούν την Επιστημονική Φαντασία από την πραγματικότητα, εξ’ ου και η στροφή προς περισσότερο «φανταστικούς» αντιπάλους και περιπέτειες. Αρκεί όμως αυτό για να δικαιολογήσει τόσο «ριζικούς» πειραματισμούς σε ένα πρωτοεμφανιζόμενο είδος, τη στιγμή που η υπάρχουσα συνταγή έδειχνε τόσο επιτυχημένη; Μια πιο προσεκτική εξέταση των γεγονότων όμως, μπορεί να μας δώσει και μια άλλη εξήγηση…

1
Μοιράσου το