Scroll Top

In a Cinemanner of Speaking

Σινεμά δωματίου

feature_img__sinema-domatiou
Είναι κάτι περίεργοι τύποι που γύρισαν μεγάλου μήκους ταινίες, οι οποίες διαδραματίζονται σε ελάχιστα τετραγωνικά μέτρα, όπως για παράδειγμα σε μία σαλονοτραπεζαρία, σε μια σχολική τάξη, σε μία σωσίβια λέμβο. Όχι, δεν τσιγκουνεύτηκαν οι παραγωγοί στη χρηματοδότηση της ταινίας, όχι, οι υπεύθυνοι σκηνικών δεν χρειάζεται να σκίσουν τα πτυχία τους, και, όχι, το στούντιο δεν ήταν καμιά παράγκα. Απλά, αυτοί οι περίεργοι τύποι ήταν συγχρόνως ιδιοφυείς και θαρραλέοι σκηνοθέτες που τόλμησαν να μη χρησιμοποιήσουν τις ευκολίες που προσφέρει ο κινηματογράφος, αλλά περιορισμένοι σε «θεατρικά» σχεδόν τετραγωνικά, να δημιουργήσουν ταινίες που κρατάνε αμείωτο το ενδιαφέρον του θεατή από την αρχή ως το τέλος. Ο περιορισμός των κινηματογραφικών ηρώων σε έναν μικρό χώρο είναι μια συνήθης τακτική κυρίως σε θρίλερ, ωστόσο έχει εφαρμοστεί και σε δικαστικά δράματα, κωμωδίες, ακόμη και σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας!

Ελάτε, πείτε την αλήθεια! Ποιος άλλος θα μπορούσε να είναι από τους πρώτους που καταπιάστηκαν με αυτήν την ιδιαίτερη συνθήκη, παρά ο Alfred Hitchcock; Το παράδειγμά του ακολούθησαν πολλοί, από τον Roman Polanski μέχρι τον Pedro Almodóvar, είτε δουλεύοντας σε πρωτότυπα σενάρια είτε μεταφέροντας στην οθόνη λογοτεχνικά βιβλία και θεατρικά έργα.

Πάμε να δούμε 10 +1 χαρακτηριστικές, παλαιότερες αλλά και πρόσφατες ταινίες με σκηνικό στριμωγμένο σε τετραγωνικά για τα οποία θα πληρώναμε ελάχιστα στην εφορία.

1. Rope (1948) του Alfred Hitchcock

Με εξαίρεση ελάχιστων πλάνων στην αρχή της ταινίας, όλη η δράση περιορίζεται εντός ενός μικρού διαμερίσματος στο Μανχάταν. Πέρα από το ενδιαφέρον του αισθητικού αποτελέσματος αλλά και της κλιμάκωσης της έντασης του θεατή που επιτυγχάνεται σε όλα τα έργα του Hitchcock άλλωστε, το "Rope" έχει ενδιαφέρον και από τεχνική άποψη. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα πείραμα του σκηνοθέτη, αφού γύρισε όλες τις σκηνές του έργου, διάρκειας 10 λεπτών η καθεμία, σε πραγματικό χρόνο. Οι κάμερες κινούνταν κατά μήκος του σκηνικού καθώς αθόρυβα τεχνικοί έσυραν τους τοίχους του «διαμερίσματος» πάνω σε ράγες, ώστε η κάμερα να μπορεί να κάνει την κίνησή της την ώρα που οι ηθοποιοί έπαιζαν κανονικά.

 Τα 10 λεπτά ήταν ο μέγιστος χρόνος συνεχούς κινηματογράφησης που επέτρεπαν τα φιλμ των κινηματογραφικών μηχανών της εποχής. Ο Hitchcock έδεσε τα φιλμ στο μοντάζ χωρίς μεγάλες επεμβάσεις, αφού στο τέλος του καθενός από αυτά εστίαζε με πάρα πολύ ζουμ σε ένα αντικείμενο ή ρούχο και μετά ξεκινούσε το επόμενο φιλμ από το ίδιο σημείο.

2. Lifeboat (1944) του Alfred Hitchcock

Μερικά χρόνια πριν από το κινηματογραφικό πείραμα του "Rope", ο μεγάλος σκηνοθέτης είχε κάνει ακόμη μια ταινία υπό την συνθήκη του περιορισμένου χώρου. Όλη η κινηματογραφική δράση στο "Lifeboat", όπως φανερώνει και ο τίτλος του φιλμ, γίνεται πάνω σε μία σωσίβια λέμβο. Ένα βρετανικό και ένα γερμανικό πλοίο ναυμαχούν στον Βόρειο Ατλαντικό και μετά τη βύθισή τους, οι επιζώντες μαζεύονται σε μία λέμβο. Η πρόκληση που είχε να αντιμετωπίσει ο Hitchcock ήταν το να διαχειριστεί το πολυάριθμο (δεκαμελές) καστ εντός των πεπερασμένων ορίων μιας βάρκας.

3. 12 Angry Men (1957) του Sidney Lumet

Δώδεκα ένορκοι καλούνται να αποφασίσουν για την ενοχή ή όχι ενός δεκαοχτάχρονου Λατίνου για τη δολοφονία του πατέρα του. Αν ομόφωνα εκείνοι αποφασίσουν υπέρ της ενοχής του, ο νεαρός θα καταδικαστεί σε θάνατο. Μόνο ένας από αυτούς προσεγγίζει τον ρόλο που έχει αναλάβει, το να αποφασίσει δηλαδή για το μέλλον ενός ανθρώπου με ανθρωπιά και υπευθυνότητα. Με εξαίρεση τριών λεπτών, όλη η ταινία διαδραματίζεται εντός της αίθουσας στην οποία συνεδριάζουν οι ένορκοι.

Στην πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα, ο Lumet επιτυγχάνει σε ένα λιτό, θεατρικό σκηνικό, τη διεισδυτική σκιαγράφηση των διαφορετικών χαρακτήρων και την δημιουργία μίας κλειστοφοβικής ατμόσφαιρας που κλιμακώνει την αγωνία του θεατή. Για να πετύχει την συγκεκριμένη ατμόσφαιρα, καθώς η ταινία εξελίσσονταν, χρησιμοποίησε φακούς ολοένα και μακρύτερης εστίασης ώστε να δώσει την αίσθηση ότι οι τοίχοι της αίθουσας «πνίγουν» τους ενόρκους.

4. The Βig Kahuna (1999) του John Swanbeck

Δύο πωλητές φιλοσοφούν γύρω από το επάγγελμά τους και την ίδια τη ζωή, μαθαίνοντας στον τρίτο, και νεότερο πωλητή της παρέας τα μυστικά της δουλειάς, καθώς περιμένουν να συναντήσουν έναν υποψήφιο πελάτη. Όλα αυτά συμβαίνουν στη σουίτα ενός ξενοδοχείου, στα πλαίσια ενός συνεδρίου πωλητών. Πρόκειται για μεταφορά θεατρικού έργου στη μεγάλη οθόνη και η αίσθηση θεατρικότητας στις ερμηνείες και στο στήσιμο των τριών πρωταγωνιστών διαπνέει όλο το έργο.

5. Carnage (2011) του Roman Polanski

Τέσσερις γονείς συναντιούνται σε ένα διαμέρισμα του Μπρούκλιν για να λύσουν μια παρεξήγηση μεταξύ των εντεκάχρονων παιδιών τους. Φαινομενικά, και οι δύο πλευρές έχουν τις καλύτερες προθέσεις. Ωστόσο, καθώς η ώρα περνάει, οι τέσσερις χαρακτήρες, «εγκλωβισμένοι» σε ισάριθμους τοίχους, αρχίζουν να εκρήγνυνται, αφήνουν πίσω τους κάθε είδους κοινωνικούς καθωσπρεπισμούς και ανταλλάσσουν βιτριολικές ατάκες. Αυτή η έξυπνη, μαύρη κωμωδία δωματίου αποτελεί επίσης κινηματογραφική μεταφορά θεατρικού έργου.

6. Le prénom (2012) των Alexandre de la Patelliére, Matthieu Delaporte

Τι έκπληξη! Άλλη μια μεταφορά θεατρικής επιτυχίας στον κινηματογράφο. Πέντε φίλοι και συγγενείς μαζεύονται σε ένα διαμέρισμα για να περάσουν μια ωραία και διασκεδαστική βραδιά. Όλα πάνε καλά, μέχρι τη στιγμή που ένα μέλος της παρέας, που πρόκειται να γίνει σύντομα πατέρας, αποκαλύπτει ότι σχεδιάζει να ονομάσει τον γιο του Adolphe. Πρόκειται για άλλη μία ξεκαρδιστική κωμωδία δωματίου που βασίζεται στο απολαυστικό λεκτικό πινγκ-πονγκ μεταξύ των πέντε πρωταγωνιστών.

7.Entre les murs (2008) του Laurent Cantet

Ανάμεσα στους τοίχους μιας σχολικής αίθουσας σε ένα πολυεθνικό σχολείο μιας υποβαθμισμένης συνοικίας του Παρισιού, ένας νεαρός καθηγητής προσπαθεί να επικοινωνήσει με τους μαθητές του. Εκείνοι τον αντιμετωπίζουν με εχθρότητα, αφού στα μάτια τους αντιπροσωπεύει την αστική εξουσία. Περιορισμένοι στα θρανία μιας σχολικής αίθουσας, παρακολουθούμε την καθημερινότητα μίας τάξης του λυκείου καθόλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Με έντονα «ντοκουμενταρίστικο» ύφος, το φιλμ στηλιτεύει με χιούμορ αλλά και με σκληρότητα τα κακώς κείμενα της Παιδείας και τα στερεότυπα που συνοδεύουν ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, όπως αυτή των μεταναστών.

8. The man from earth (2007) του Richard Schenkman

Γίνεται ταινία επιστημονικής φαντασίας δωματίου; Γίνεται! Γίνεται ταινία επιστημονικής φαντασίας δίχως ούτε ένα εφέ; Φυσικά και γίνεται! Ένας καθηγητής πανεπιστημίου, που απροσδόκητα αποφάσισε να εγκαταλείψει την καριέρα του και να φύγει για ένα ταξίδι αγνώστου προορισμού, προσκαλεί τους φίλους του στο σαλόνι του σπιτιού του για μια αποχαιρετιστήρια βραδιά. Καθώς εκείνοι προσπαθούν να εκμαιεύσουν τους λόγους για τους οποίους αποχωρεί, εκείνος τους αποκαλύπτει ότι στην πραγματικότητα έχει ηλικία 14.000 ετών. Πρόκειται για ένα καθηλωτικό, στοχαστικό θρίλερ, «καφκικής» ατμόσφαιρας.

9. Cube (1997) του Vincenzo Natali

Έξι άγνωστοι, επτά διαφορετικοί χαρακτήρες, παγιδεύονται στον κλειστοφοβικό λαβύρινθο κυβικών δωματίων που είναι γεμάτα φονικές παγίδες. Λόγω περιορισμένου προϋπολογισμού (ναι, στη συγκεκριμένη περίπτωση ο παραγωγός είχε καβούρια στις τσέπες), ο σκηνοθέτης δημιουργεί την ψευδαίσθηση του λαβυρίνθου απλά αλλάζοντας τους τοίχους και το χρώμα του κύβου. Το ενδιαφέρον έγκειται στο αν αυτοί οι παγιδευμένοι χαρακτήρες θα προσπαθήσουν να παρακάμψουν τα ανθρώπινα ορμέμφυτα και να συνεργαστούν προκειμένου να επιβιώσουν.

10. Saw (2004) του James Wan

Δύο άγνωστοι μεταξύ τους άντρες ξυπνούν αλυσοδεμένοι σε ένα δημόσιο αποχωρητήριο δίπλα σε ένα πτώμα. Η σκοτεινή μορφή, που τους υποβάλλει σε αυτή τη δοκιμασία, τους δίνει διορία 8 ώρες… να σκοτώσει ο ένας τον άλλο, ώστε κάποιος από τους δύο να φύγει ζωντανός. Σαδιστικό και πολύ σκληρό θρίλερ που το ακολούθησε μια σειρά σίκουελ, το ένα πιο ηλίθιο από το άλλο.

11. Los amantes pasajeros (2013) του Pedro Almodóvar

Στην συγκεκριμένη περίπτωση θα περιοριστούμε στα τετραγωνικά μιας καμπίνας επιβατών και του πιλοτηρίου ενός αεροσκάφους, χιλιάδες πόδια πάνω από την επιφάνεια του εδάφους. Ένα αεροσκάφος, λόγω τεχνικών προβλημάτων, αναζητά πίστα έκτακτης προσγείωσης. Τους τρομοκρατημένους επιβάτες αναλαμβάνουν να ψυχαγωγήσουν τρεις αεροσυνοδοί, οι οποίοι εκτελούν μέχρι και ντίσκο χορογραφίες εντός της καμπίνας των επιβατών. Εξωφρενικοί χαρακτήρες, εγκλωβισμένοι εντός ενός αεροσκάφους, συνθέτουν ένα εκρηκτικό κωμικό κοκτέιλ!

Content Sources

  • http://nap-pad.com/FLY-SYSTEM
  • http://tvxs.gr/news/sinema/i-epanekdosi-tis-ebdomadas-%C2%ABoi-dodeka-enorkoi%C2%BB
  • http://www.theguardian.com/film/2012/feb/05/carnage-roman-polanski-review
1
Μοιράσου το