2019
Νέες Κυκλοφορίες: Νυχτοδάσος, της Djuna Barnes

Το λογοτεχνικό ορόσημο της φεμινιστικής και λεσβιακής λογοτεχνίας. H ιστορία πάθους που θαύμασαν ο Joyce, ο Faulkner, ο Dylan Thomas, ο Ford Madox Ford.
Παρίσι. Μεσοπόλεμος. Οι κοινωνικές τάξεις, η θρησκεία, η σεξουαλικότητα επαναπροσδιορίζονται. Η Ρόμπιν, μια όμορφη Aμερικανίδα, παντρεύεται τον ψευτοαριστοκράτη Φέλιξ, τον εγκαταλείπει μαζί και το παιδί τους, και συνάπτει ερωτικές σχέσεις με δύο γυναίκες: τη Νόρα και τη Τζένι. Όμως το πάθος της για νυχτερινές μοναχικές περιπλανήσεις και περιπέτειες οδηγεί τις ερωμένες της στα όρια της παραφροσύνης.
Από τα σπουδαιότερα βιβλία του 20ού αιώνα», κατά τον William Burroughs, καθιέρωσε τη Djuna Barnes (1892-1982) ως «Αμερικανίδα Βιρτζίνια Γουλφ». «Μοναδικό ύφος, πανέμορφες διατυπώσεις, ένα λαμπρό πνεύμα», όπως γράφει στον πρόλογό του ο T.S. Eliot, «συνεχίζει να προκαλεί με τα θέματα του: το πάθος, την παρακμή, τον έρωτα για άτομα του ίδιου φύλου αλλά και τον έρωτα εν γένει, το μίσος, την πλήξη και την αδάμαστη φύση που ελλοχεύει μέσα σε κάθε ανθρώπινο ον, και», όπως τονίζει η μεταφράστρια του Αργυρώ Μαντόγλου, «αποφασίζει για το πώς και ποιους θα αγαπάμε για λίγο ή για μια ζωή».
Αφορμή για τη συγγραφή του ο πολυτάραχος βίος της ίδιας της Djuna Barnes, η παθιασμένη σχέση της με τη γλύπτρια Θέλμα Γουντ αλλά και άλλες ερωτικές περιπέτειές της με άνδρες και γυναίκες.
Είπαν
Ένα από τα σπουδαιότερα βιβλία του 20ου αιώνα.
Ένα από τα τρία καλύτερα μυθιστορήματα που γράφτηκαν ποτέ από γυναίκα.
Μια συγγραφέας μ’ εκπληκτική δύναμη· μια πρόζα σαν την τρικυμισμένη θάλασσα.
Το πόσο καλό είναι αυτό το μυθιστόρημα μόνο όσοι έχουν καλλιεργήσει την ευαισθησία τους διαβάζοντας πολύ ποίηση μπορούν να το αντιληφθούν πλήρως. Μοναδικό ύφος, πανέμορφες διατυπώσεις, ένα λαμπρό πνεύμα, μια μοίρα που θυμίζει ελισαβετιανό δράμα.
Το Πάθος είναι εξαιρετικό θέμα.
Το να ζεις την ίδια εποχή με την Djuna Barnes είναι μεγάλη τύχη.
Ελάχιστοι συγγραφείς απέκτησαν τόση φήμη μ’ ένα μόνο μυθιστόρημα όση η Djuna Barnes χωρίς την οποία δεν μπορούμε να φανταστούμε ούτε το Γκρίνουιτς Βίλατζ, ούτε το Παρίσι του 1920. Το «Νυχτοδάσος» που θαύμασε ο Τζόις, είναι εξίσου σημαντικό για τον 20ο αιώνα, όσο και το Finnegans Wake – και πολύ πιο διαβαστερό.
Ο Φόκνερ και η Barnes. Αυτοί ήταν οι σημαντικότεροι μαθητές του Τζόις. [. . .] Το «Νυχτοδάσος» είναι σπουδαίο και για όσα λέει και για όσα προκαλεί στον αναγνώστη. Για τη δύναμη που έχει, για τον ζοφερό, μανιασμένο μοντερνισμό του, για την απερίγραπτα όμορφη γλώσσα του.
Η Barnes είναι η Αμερικανίδα Βιρτζίνια Γουλφ.
Με φόντο το λαμπερό Παρίσι του 1920 μια ζοφερή, παράξενη, μοναδική ιστορία αγάπης που θα σας μείνει αξέχαστη. Η ανάγνωση της είναι σαν να πίνετε καλό κρασί σ’ ένα ποτήρι που στον πάτο του έχει ένα μαργαριτάρι. Μετά θα έχετε αυτό το μαργαριτάρι για πάντα μέσα σας.
Χάρη στο «Νυχτοδάσος» η Barnes μπορεί να σταθεί ισάξια πλάι στους δύο θαυμαστές της, τον Τζόις και τον Φόκνερ.
Πιο ιδιόρρυθμη απ’ όλους τους ιδιόρρυθμους Αμερικανούς καλλιτέχνες που είχαν εγκατασταθεί στο Παρίσι τον Μεσοπόλεμο, φίλη του Τζόις, του Ντυσάν, του Πάουντ, του Μπέκετ, του Τσάπλιν και πολλών άλλων, η Barnes βρέθηκε στην πρώτη γραμμή κάθε πρωτοπορίας.
Λίγα λόγια για την Djuna Barnes
Η Djuna Barnes γεννήθηκε το 1892 σε μια ξύλινη καλύβα στο Κόρνγουολ ον Χάντσον, μια αποικία καλλιτεχνών, βόρεια της Νέας Υόρκης. Μεγάλωσε με τη μαχητική φεμινίστρια γιαγιά της, τον αποτυχημένο μουσικό και υπέρμαχο της πολυγαμίας πατέρα της, τη μητέρα της και, λίγο αργότερα και την ερωμένη του, από την οποία απέκτησε οκτώ ετεροθαλή αδέλφια. Θύμα βιασμού στα 16 της, μετακόμισε μετά το διαζύγιο των γονιών της στη Νέα Υόρκη όπου ξεκίνησε μια εξαιρετικά επιτυχημένη καριέρα δημοσιογράφου και σκιτσογράφου. Ανάμεσα στις παρέες της εκείνη την εποχή ήταν ο Τζόις, ο Έλιοτ, ο Χέμινγουεϊ, ο Μαρσέλ Ντισάν, ο Πάουντ, ο Μοντάλε, ο Φιτζέραλντ, η Αναΐς Νιν, η Γερτρούδη Στάιν, η Πέγκι Γκούγκενχαϊμ, ο Τσάρλι Τσάπλιν κ.α Ακολουθώντας το παράδειγμα πολλών από αυτούς μετακόμισε το 1921 στο Παρίσι. Το 1942 επέστρεψε, λόγω πολέμου, στη Νέα Υόρκη όπου κι έζησε τα 42 επόμενα χρόνια, αλκοολική και σχετικά απομονωμένη γράφοντας κυρίως ποιήματα. Πέθανε σε ηλικία 90 χρονών, το 1982.

Νυχτοδάσος, την Djuna Barnes
Μετάφραση: Αργυρώ Μαντόγλου
Εκδόσεις Μεταίχμιο
σελ. 277
Έργο εξώφυλλου: Δήμητρα Μπουρίτσα, The Holy Family (λεπτ.), 2017