Βιβλιοσκόπιο

Οι αρθρογράφοι του Artcore διάβασαν και σας προτείνουν δέκα βιβλία που θα σας χαρίσουν αξέχαστα ταξίδια στον μαγικό κόσμο της λογοτεχνίας.

Ο Μίλτος Σαχτούρης (1919-2005) γεννήθηκε στην Αθήνα και καταγόταν από την Ύδρα. Ξεκίνησε σπουδές στη Νομική τις οποίες άφησε για να αφοσιωθεί στην ποίηση. Στη γραφή του δημιουργεί αλλόκοτες εικόνες από καθημερινά στιγμιότυπα. Το ποίημα είναι από τη συλλογή «Παραλογαίς» (1948).

Με την ευχάριστη αφορμή της πρόσφατης έκδοσης στα ελληνικά του πλέον συστηματικού και προγραμματικού έργου του Gilles Deleuze, –ήτοι της κύριας διατριβής του, η οποία είχε εκπονηθεί υπό την επίβλεψη του Maurice de Gandillac και φέρει τον τίτλο «Διαφορά και επανάληψη» (1968)–, θα επιχειρήσουμε να καταθέσουμε ορισμένες προεισαγωγικές σκέψεις προς πιθανή διευκόλυνση του αναγνώστη. Ελπίζουμε μόνο ότι δεν θα επιφέρουμε μεγαλύτερη σύγχυση, δεδομένου ότι το συγκεκριμένο κείμενο χαρακτηρίζεται από πλείστες δυσκολίες που το καθιστούν ίσως απροσπέλαστο στις επιδρομές του ανυποψίαστου ή ανεπαρκώς προετοιμασμένου μελετητή. 

«Αυτή είναι η ιστορία της Μασσαλίας. Η παντοτινή. Μια ουτοπία. Η μοναδική ουτοπία στη γη. Ένας τόπος όπου ο καθένας, όποιο κι αν ήταν το χρώμα του, μπορούσε να έρθει μ' ένα καράβι ή μ΄ ένα τρένο, με μια βαλίτσα στο χέρι, χωρίς δεκάρα στην τσέπη, και να γίνει ένα μ' όλους τους άλλους. Μια πόλη όπου μόλις πάταγε το πόδι του στο έδαφος, ο κάθε άνθρωπος μπορούσε να πει: Εδώ είναι. Στον τόπο μου βρίσκομαι. Η Μασσαλία ανήκει στους κατοίκους της· αυτούς που ζουν εκει.»

Ο Said είναι Ιρανός συγγραφέας που ζει στη Γερμανία από το 1965. Το 1979 ταξίδεψε στο Ιράν κατά την ισλαμική επανάσταση του Χομεϊνί, αλλά γρήγορα αντιλήφθηκε το νέο αυταρχικό καθεστώς και επέστρεψε στη Γερμανία. Έχει γράψει στα γερμανικά ποίηση, δοκίμια, παιδικά βιβλία και απομνημονεύματα.

Τα μικρόβια, λέει ο Camus, είναι το πιο φυσικό πράγμα στον κόσμο. Και αυτή ακριβώς τη πλευρά του φυσικού κόσμου αποφασίζει ο μεγάλος Γάλλος συγγραφέας να τοποθετήσει στο κέντρο του σπουδαίου του μυθιστορήματος «Η Πανούκλα» (1947). Το έργο αφορά μια –φανταστική– επιδημία πανούκλας στο Οράν της Αλγερίας, το οποίο μπαίνει στη συνέχεια σε αυστηρή καραντίνα.

Δύο ποιήματα από τη συλλογή εξωτικών και ερωτικών ποιημάτων του Γαλλο-Γερμανού ποιητή Ιβάν Γκολ «Μαλαισιακά τραγούδια», που πρωτοεκδόθηκε το 1935.

Το 2018, οι εκδόσεις της Εστίας φέρνουν στο ελληνικό κοινό τον τελευταίο τόμο του σπουδαίου μυθιστορήματος του Marcel Proust, ολοκληρώνοντας έτσι τη μεταφραστική «μάχη» που είχε ξεκινήσει ο Παύλος Ζάννας και την οποία ανέλαβε μετά το θάνατο του πρώτου ο Παναγιώτης Πούλος. Πρόκειται για ένα εκδοτικό γεγονός, αφού το εμβληματικό αυτό έργο πλέον προσφέρεται ολόκληρο στον αναγνώστη σε μια αρτιότατη έκδοση, δίνοντάς του την ευκαιρία για ένα δαιδαλώδες αλλά ανεπανάληπτο ταξίδι. Όμως, γιατί το μυθιστόρημα αυτό είναι τόσο σημαντικό και κλασικό για τους αναγνώστες;

Η 27η Ιανουαρίου έχει καθιερωθεί ως ημέρα μνήμης του Ολοκαυτώματος. Είναι η ημέρα οπότε απελευθερώθηκε το στρατόπεδο συγκέντρωσης και εκτελέσεων στο Άουσβιτς από τον σοβιετικό στρατό. Η πύλη του στρατοπέδου φέρει μέχρι και σήμερα την επιγραφή «Η εργασία απελευθερώνει». Στο Άουσβιτς, όπως και αλλού, λειτουργούσαν θάλαμοι αερίων για τη μαζική εξόντωση των κρατουμένων. Οι κρατούμενοι προέρχονταν από συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, αλλά ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας· υπήρχαν γυναίκες, άντρες και παιδιά: Εβραίοι, ομοφυλόφιλοι, τσιγγάνοι, πολιτικοί κρατούμενοι, άνθρωποι με αναπηρία.

Τα «βιβλία της χρονιάς» ασφαλώς δεν υπάρχουν. Υπάρχουν οι προσωπικές αναγνωστικές μας ιστορίες που ενίοτε διασταυρώνονται και πολύ συχνότερα αποκλίνουν. Ως εκ τούτου, η παρακάτω επιλογή δεν έχει ούτε κατ’ επίφαση αντικειμενικά κριτήρια – για αυτά μπορεί κανείς να αξιολογήσει τις λίστες με τα ευπώλητα ή τα βραβευμένα, ή ακόμα καλύτερα τα βιβλία που κατάφεραν να ανταποκριθούν ταυτόχρονα στις απαιτήσεις κάθε κοινού, αναγνωστικού ή κριτικού.