Άλλαι Τέχναι

Το εν λόγω φιλμ αποτελεί το δεύτερο μέρος μιας τριλογίας του John Michael McDonagh. Προηγήθηκε το εξαιρετικό “The Guard” και θα ακολουθήσει το “The Lame Shall Enter First” με το οποίο θα ολοκληρωθεί το πόνημα του Ιρλανδού σκηνοθέτη. Οι ταινίες δεν έχουν κάποια σχέση μεταξύ τους, τουλάχιστον ως προς την υπόθεση και την πλοκή. Κοινό τους στοιχείο αποτελεί το μαύρο χιούμορ και οι τραγικές καταστάσεις, στις οποίες ο άνθρωπος μπορεί να βρεθεί. Σε όσους δεν λέει κάτι το όνομα του σκηνοθέτη, αρκεί να σας πούμε ότι είναι αδερφός του Martin McDonagh. Ο τελευταίος ευθύνεται για τα εξαιρετικά “In Bruges” και “Seven Psychopaths”.

Μεταφερόμαστε ξανά στην ταινία. Ο ιερέας (Brendan Gleeson) πληροφορείται, όπως αναφέραμε νωρίτερα, για το ραντεβού θανάτου που τον περιμένει την Κυριακή. Έτσι έχει μια εβδομάδα ώστε να τακτοποιήσει τις υποθέσεις του. Τον βλέπουμε να συζητά με διάφορα μέλη της ενορίας του για διαφορετικά θέματα. Εδώ βρίσκεται και το κλειδί της ταινίας. Αυτό που μας ενδιαφέρει δεν είναι μόνο η πορεία του ιερέα προς τη δική του σταύρωση, αλλά και η γνωριμία με τους υπόλοιπους χαρακτήρες της ταινίας και με τα βάσανα και τις σκέψεις τους. Από την αυτοκτονική κόρη του ιερέα μεταφερόμαστε στον άθεο γιατρό, κι απ' τον ιδιοκτήτη της παμπ που έχει βάλει στο μάτι την Εκκλησία στον ξεπεσμένο χρηματιστή που αδυνατεί να βρει νόημα στη ζωή. Όλοι αυτοί και κάποιοι ακόμα ολοκληρώνουν το κάδρο της μικρής κοινωνίας. 

Όπως είναι πολλά τα πρόσωπα και οι καταστάσεις της ταινίας, έτσι και οι προβληματισμοί της. Η ταινία εξετάζει πολλά κοινωνικά προβλήματα, καθώς και τις απαραίτητες φιλοσοφικές προεκτάσεις τους, όπως το θέμα της πίστης, της μετάνοιας, της συγχώρεσης, των ενοχών, το ρόλο της Εκκλησίας στο σήμερα, τα φιλοχρήματα μέλη του κλήρου, την παιδική σεξουαλική κακοποίηση, τους οικονομικούς θεσμούς, την κάθαρση που υποτίθεται ότι έρχεται μέσω της φιλανθρωπίας, το θάνατο, τη ζωή. Επίσης, το ότι η ταινία λαμβάνει χώρα στην Ιρλανδία δεν σημαίνει ότι τα προαναφερθέντα προβλήματα αφορούν μονάχα τη συγκεκριμένη χώρα. Τα ερωτήματα και η κριτική που κάνει η ταινία έχουν πανανθρώπινο χαρακτήρα. Το ίδιο υποστηρίζει και ο πρωταγωνιστής της ταινίας Brendan Gleeson: «Είναι προφανές ότι η ταινία είναι τοποθετημένη θεματικά στην Ιρλανδία. Το τοπίο και το περιεχόμενο αντλούν από εκεί. Είναι μια καθαρά ιρλανδική ταινία, αλλά ασχολείται με οικουμενικά ζητήματα. Πιστεύω ότι έχει να κάνει με θέματα που είναι πέρα από την Καθολική Εκκλησία, ακόμη και από οποιαδήποτε επίσημη θρησκεία. Ελπίζω ότι ο κόσμος θα έρθει να τη δει. Δεν χρειάζεται να είναι καθολικοί για να την καταλάβουν.» 

Ο Gleeson είναι χάρμα οφθαλμών ενσαρκώνοντας τον Καθολικό ιερέα που καλείται να αντιμετωπίσει το αναπόφευκτο. Πράος, συμβουλευτικός και προσιτός, αγωνίζεται να γίνει χρήσιμος όπου μπορεί και να βοηθήσει πραγματικά τα μέλη της ενορίας του. Πολλές φορές δοκιμάζεται, καθώς η κοινωνία δείχνει (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων) να έχει χάσει την πίστη της στο Θεό. Ακόμη, συναντά τη χλεύη και την ειρωνεία όσων πιστεύουν σε μια Εκκλησία που στόχο έχει το κέρδος και την εκμετάλλευση. Αποτελεί τον εκπρόσωπο της Καθολικής Εκκλησίας στη συγκεκριμένη περιοχή, οπότε δεν είναι παράλογο που στοχοποιείται άδικα. Εξάλλου η μοντέρνα κοινωνία είναι κατά βάση εκδικητική. 

Τέλος, περνάμε στο θέμα που έθεσε σε κίνηση την αφήγηση, το ραντεβού θανάτου δηλαδή που περιμένει τον ιερέα. Δεν πρόκειται να σας αποκαλύψουμε ποιο μέλος της ενορίας είναι εκείνο που απείλησε τον ιερέα, ούτε την τύχη του τελευταίου. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να ταυτιστούμε απόλυτα με έναν άνθρωπο που έχει αναλάβει να σηκώσει το σταυρό του μαρτυρίου ολωνών μας. Η θαρραλέα πορεία του προς το θάνατο είναι σμιλεμένη με τεράστια ψυχική δύναμη και λειτουργεί λυτρωτικά φανερώνοντας τα ψεγάδια μιας κοινωνίας δειλής και άδικης. Ο ιερέας είναι ένας μοντέρνος Χριστός που θα σταυρωθεί για τα λάθη μας και θα μας δείξει φόρα παρτίδα τα σάπια υλικά από τα οποία είμαστε φτιαγμένοι.